تأثير شور و اشتياق به فعاليت بر پرخاشگري كارات هكاران نخبه
گرد آورنده ( محمد مقری)

مقدمه: در سال هاي اخير تحقيق در حوزه روانشناسي مثبت، بيشتر بر عوامل موثر بر ارزشمندي زندگي تاكيد داشته است. يكي از
اين عوامل، شور و اشتياق به فعاليت است. شور و اشتياق به عنوان تمايل قوي فرد به فعاليتي كه دوست دارد، تعريف مي شود و
به دو نوع سازگار و وسواسي تقسيم مي شود( 1). اين دو نوع شور و اشتياق به وسيله روش هاي دروني سازي فعاليت (خودمختار
يا كنترل شده) در هويت فرد مشخص مي شود. دروني سازي خودمختار نشان دهنده شور و اشتياق سازگار است كه باعث مي
شود فرد فعاليت را به عنوان جنبه مهم بپذيرد و به صورت داوطلبانه در تمرين شركت مي كند. دروني سازي كنترل شده نشان
دهنده شور و اشتياق وسواسي است. اين افراد از فعاليت لذت مي برند و به آن ارزش قائل هستند ولي شركت در فعاليت را به
عنوان مسئوليت در نظر مي گيرند. از طرف ديگر پرخاشگري از مه مترين مشكلات در ورزش، به خصوص در رشته هاي رزمي
مي باشد. يكي از بح ثهاي اساسي در تبيين پرخاشگري شناسايي عوامل مؤثر بر اين رفتار است( 2). با توجه به اينكه شور و
اشتياق به فعاليت مي تواند به عنوان يكي از عوامل روانشناختي مؤثر بر پرخاشگري ورزشكاران رشته هاي رزمي مطرح باشد لذا
هدف از اين پژوهش، بررسي تأثير شور و اشتياق سازگار و وسواسي بر پرخاشگري كاراته كاران نخبه استان آذربايجان شرقي بود.
18 ) و داراي /02± 3/ روش تحقيق: نوع تحقيق علي- مقايسه اي و آزمودني هاي تحقيق را 98 كاراته كار مرد با ميانگين سني ( 01
كمربند مشكي تشكيل مي دادند كه با استفاده از نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه گيري تحقيق پرسشنامه شور و
اشتياق به فعاليت والرند( 2003 ) بود كه آيتم هاي آن براي سنجش شور و اشتياق در كاراته كاران سازگار شده است. همچنين از
پرسشنامه پرخاشگري ورزشي وال و گروبر ( 1986 ) براي سنجش پرخاشگري استفاده شد. پايايي پرسش نامه ها از طريق آلفاي
به دست آمد. α =0/ و پرسش نامه پرخاشگري 78 α =0/ كرونباخ تعيين شد كه براي پرسش نامه شور و اشتياق 81
نتايج: براي تعيين افراد پرشور، از سه معيار شور و اشتياق يعني ارزش به رشته ورزشي كاراته، صرف زمان و دوست داشتن
كاراته استفاده شد و كاراته كاراني كه در مجموع اين سه آيتم، در مقياس 7 ارزشي ليكرت، امتياز 4 يا بالاتر گرفتند جزء كاراته كاران
پرشور قرار گرفتند كه از بين آن ها 44 نفر شور سازگار و 47 نفر شور وسواسي داشتند. 7 آزمودني بدون شور و اشتياق از تحقيق
استفاده شد (جدول 1). نتايج نشان داد كاراته كاران با α =0/ مستقل در سطح 05 t حذف شدند. براي تجزيه و تحليل داده ها از
شور وسواسي در پرخاشگري نسبت به كاراته كاران با شور سازگار نمره بيشتري گرفتند.
مجموعه مقالات اولين همايش ملي علم و كاراته ، اول تا سوم آبان 1390 دانشگاه تبريز
t جدول شماره 1. نتايج آزمون
آزمون لون
df T
اختلاف
ميانگين
sig
sig F
برابري واريانس ها
عدم برابري واريانس ها
6.805 0.33 0.958
6.839
89
88.373
0.531
0.531
0.001*
0.001*
معني دار است. p< 0 / *در سطح 05
بحث و نتيجه گيري: نتايج نشان داد اختلاف معني داري در پرخاشگري كارات هكاران با شور وسواسي و كاراته كاران با شور سازگار
وجود دارد كه با نتايج دوناهو و همكاران ( 2009 ) در بسكتبال و ريپ و والرند ( 2007 ) در محيط كاري و فليپس و همكاران (زير
چاپ) در رانندگي همسو است( 5،4،3 ). بنابرين زماني كه فرد شور و شوق بيش از اندازه (وسواسي) به فعاليت خود داشته باشد،
فرد را در خطر بروز واكنش هاي دفاعي قرار مي دهد و در نتيجه در صورت نياز رفتار پرخاشگرانه نشان م يدهد. در صورتي كه
هدف اصلي ورزشكار با شور و اشتياق سازگار به جاي تمركز بر نتيجه عمل، انجام دادن تكليف بصورت ماهرانه است( 3). در كل
چنين به نظر مي رسد باورهاي كارات هكاران بر عملكردشان تأثير مي گذارد. بنابراين كسب آمادگي رواني مناسب از طريق تعديل و
بهبود برخي از فاكتورهاي رواني با برنامه ريزي صحيح در طي جلسات تمريني ضروري به نظر مي رسد.
منابع:
1.Vallerand, R. J., & Houlfort, N. (2003). Passion at work: toward a new conceptualization. In D. Skarlicki, S.
Gilliland, & D. Steiner (Eds.), Emerging perspectives of values in organizations. Social issues in management, Vol.
3 (pp. 175–204). Greenwich, CT: Information Age Publishing
. 2.آنشل.ام.اچ، ( 1984 ). روانشناسي ورزش از تئوري تا عمل. ترجمه علي اصغر مسدد، انتشارات اطلاعات.ص 242
3.Donahue. E G, Rip. B, Vallerand. RJ(2009). When winning is everything: On passion, identity, and aggression in
sport. Psychology of Sport and Exercise 10 . 526–534.
4.Rip, B. & Vallerand, R. J. (2007). Passion for sovereignty: harmonious and obsessive passion in the political
arena. Unpublished manuscript.
5.Philippe, F. L., Vallerand, R. J., Richer, I., Vallie` res, E., & Bergeron, J.( in press). Passion for driving and
aggressive driving behavior: a look at their relationship. Journal of Applied Social Psychologyاكبر قوامي 1 ، دكتر محمد تقي اقدسي 2، حسين برهاني 3، بهنام ملكي 4
1و 3و 4 .كارشناسي ارشد رفتار حركتي دانشگاه اروميه، 2. دانشيار دانشگاه تبريز